Μετάβαση στο περιεχόμενο
Μεταπηδήστε στο περιεχόμενο

Τα βασικά της εξαέρωσης για δισκόφρενα ποδηλάτου

  • από

Όσοι από εσάς σκεφτόσαστε να εξαερώσετε τα υδραυλικά φρένα του δικού σας ποδηλάτου θα αναρωτιέστε αν μπορείτε να το κάνετε μόνοι σας ή αν είναι καιρός να πάτε το ποδήλατό σας στο τοπικό κατάστημα ποδηλάτων. Παρά τους αρχικούς φόβους σας ίσως η εξαέρωση των υδραυλικών φρένων δεν είναι κάποια μαγική τέχνη που μόνο οι επίλεκτοι μηχανικοί ποδηλάτων μπορούν να ασκήσουν.

Με το κατάλληλο κιτ εξαέρωσης, λίγη τεχνογνωσία και 30 λεπτά από το χρόνο σας, μπορείτε εύκολα να δώσετε νέα ζωή στα υδραυλικά φρένα του ποδηλάτου σας.

Προτού βιαστείτε και επιλέξετε το κιτ εξαέρωσης, ας μιλήσουμε για το τι είναι η εξαέρωση φρένων, γιατί είναι σημαντικό και ας εξηγήσουμε τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του να εξαερώσετε μόνοι σας τα υδραυλικά σας φρένα.

Γιατί να κάνω μόνος μου την εξαέρωση;
Αποφύγετε την αναμονή και την ταλαιπωρία και πάνω απ’ όλα το κόστος, και είναι μια δουλειά που μπορείτε εύκολα να κάνετε μόνοι σας. Η εξαέρωση των φρένων σας μπορεί επίσης να σας επιτρέψει:

  • Να κερδίσετε χρόνο
  • Να εξοικονομήσετε χρήματα
  • Να μάθετε μια νέα δεξιότητα
  • Να είστε πάλι πάνω στο ποδήλατο σε χρόνο μηδέν!

Τι είναι η εξαέρωση των φρένων;

Ο όρος «εξαέρωση φρένων» αναφέρεται στη διαδικασία με την οποία αφαιρούνται φυσαλίδες αέρα από το υγρό φρένων που χρησιμοποιείται στα υδραυλικά συστήματα φρένων . Η ίδια διαδικασία εξαέρωσης αέρα από το σύστημα χρησιμοποιείται επίσης για τον καθαρισμό του συστήματος από το παλιό υγρό φρένων και την αντικατάσταση με νέο, επομένως και οι δύο διαδικασίες μπορούν να εκτελεστούν ταυτόχρονα.

1. Αφαίρεση αέρα

Για να λειτουργούν αποτελεσματικά τα υδραυλικά συστήματα πρέπει να βασίζονται σε ένα ασυμπίεστο ρευστό ως μέσο μεταφοράς δυνάμεων.

Στα υδραυλικά συστήματα φρένων οι δυνάμεις εισόδου που δημιουργείτε με τη λειτουργία του μοχλού του φρένου ταξιδεύουν μέσω του υγρού φρένων για να λειτουργήσουν τα έμβολα της δαγκάνας, τα οποία με τη σειρά τους μετακινούν τα τακάκια των φρένων για να έρθουν σε επαφή με τον ρότορα. Αυτό είναι δυνατό μόνο επειδή το υγρό φρένων είναι ασυμπίεστο.

Σκεφτείτε το υγρό φρένων ως μέσο επικοινωνίας. Το υγρό φρένων μεταδίδει το μήνυμα που δίνεται στον κύριο κύλινδρο (μοχλός) στον εξαρτημένο κύλινδρο (δαγκάνα) με ελάχιστη απώλεια ποιότητας.

Ο αέρας στο σύστημα προκαλεί διακοπή αυτής της επικοινωνίας. Οι δυνάμεις εισόδου που δημιουργούνται από τη λειτουργία του μοχλού πέδησης δεν μπορούν πλέον να μεταδοθούν αποτελεσματικά καθώς αυτές οι δυνάμεις σπαταλούνται καθώς συμπιέζεται ο αέρας μέσα στο σύστημα.

Πώς μπορώ να ξέρω αν έχω αέρα μέσα στο φρένο μου;
Υπάρχει ένα κλασικό σημάδι ότι υπάρχει αέρας μέσα σε οποιοδήποτε υδραυλικό φρένο ποδηλάτου και αυτό είναι η υπερβολική διαδρομή του μοχλού – που μερικές φορές αναφέρεται ως «χαλαρός» μοχλός φρένου.

Εάν πρέπει να τραβήξετε τον μοχλό για αρκετή απόσταση προτού νιώσετε ότι τα τακάκια μπλοκάρουν (ή δαγκώνουν) στον ρότορα του φρένου, τότε υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να υπάρχει αέρας μέσα στο υγρό φρένων. Ρίξτε μια ματιά στο παρακάτω διάγραμμα:

brake bleeding 01

Στα αριστερά μπορούμε να δούμε ότι είναι δυνατό να τραβήξετε το μοχλό πίσω μέχρι το τιμόνι. Εδώ το σύστημα πέδησης έχει πάρα πολύ αέρα μέσα με αποτέλεσμα μικρή έως καθόλου ισχύ ακινητοποίησης. Αυτό το φρένο πρέπει να εξαερωθεί για να μπορέσει να λειτουργήσει σωστά.

Ο μεσαίος μοχλός πρέπει να διανύσει αρκετή απόσταση πριν φτάσει στο σημείο εμπλοκής και τα φρένα αρχίζουν να λειτουργούν. Αυτό υποδηλώνει ότι υπάρχει αέρας στο σύστημα αλλά όχι αρκετός για να καταστήσει το φρένο εντελώς άχρηστο. Αυτό το φρένο θα πρέπει να εξαερωθεί για να δημιουργηθεί ένας πιο σταθερός μοχλός φρένου.

Το παράδειγμα στα δεξιά είναι αυτό που θεωρούμε ότι είναι μια υγιής αίσθηση μανέτας φρένων. Σταθερό, άμεσο, που εμπνέει εμπιστοσύνη. Αυτή την αίσθηση πρέπει να έχει η μανέτα του φρένου σας μετά από μια επιτυχημένη εξαέρωση.

Πώς λοιπόν μπήκε ο αέρας εκεί;
Τα φθαρμένα σωληνάκια φρένων, οι αρμοί, τα χαλασμένα στεγανοποιητικά και οι διαρροές μπορεί να ευθύνονται για την είσοδο αέρα στο φρένο σας και την εμφάνιση χαλαρής αίσθησης του μοχλού σας.

Μερικές φορές, ακόμη και ένα ολοκαίνουργιο φρένο ή τα φρένα που έχουν τοποθετηθεί σε ένα νέο ποδήλατο θα πρέπει να εξαερωθούν εάν τα φρένα δεν έχουν γεμίσει επαρκώς στο εργοστάσιο κατά τη διάρκεια της παραγωγής.

2. Αλλαγή του υγρού φρένων

Μέρος της γενικής συντήρησης του ποδηλάτου και συντήρησης των υδραυλικών σας φρένων είναι η περιοδική αλλαγή του υγρού φρένων. Με την πάροδο του χρόνου το υγρό φρένων σας θα υπερβεί το όριο ζωής του και θα αποχρωματιστεί καθώς απορροφά ρύπους από το περιβάλλον. Η βρωμιά, ο αέρας και το νερό μπορούν και θα βρουν τον δρόμο τους τελικά.

Η περιστασιακή αντικατάσταση του υγρού φρένων θα τα περιορίσει στο ελάχιστο και θα παρατείνει τη διάρκεια ζωής των φρένων σας και θα το κάνει σαν καινούργιο.

ΟΚ, οπότε ο αέρας και η βρωμιά δεν πρέπει να βρίσκονται εκεί. Τι συμβαίνει με το νερό;
Εάν ο αέρας είναι ο εχθρός του υδραυλικού φρένου σας, τότε θεωρήστε ότι το νερό είναι ο βοηθός του. Ενώ πάρα πολλές φυσαλίδες αέρα μπορεί να καταστήσουν το φρένο σας αμέσως άχρηστο, το νερό προκαλεί προβλήματα για μεγαλύτερες χρονικές περιόδους και εν μέρει ευθύνεται το υγρό φρένων σας.

Ανάλογα με το αν το μοντέλο φρένων σας χρησιμοποιεί υγρό φρένων DOT ή Mineral Oil θα καθορίσει την επίδραση που μπορεί να έχει το νερό στα φρένα σας. Οι επιπτώσεις αυτής της περιεκτικότητας σε νερό με την πάροδο του χρόνου απεικονίζονται καλύτερα στο παρακάτω γράφημα. Αυτό το γράφημα λαμβάνεται από τη Shell και παρέχει μια επισκόπηση της φθίνουσας επίδρασης που έχει η περιεκτικότητα σε νερό στο εύρος υγρών φρένων DOT 3 και DOT 4.

Το υγρό φρένων DOT είναι υγροσκοπικό από τη φύση του, που σημαίνει ότι απορροφά νερό από το περιβάλλον μέσω ραφών και μικροσκοπικών πόρων στο υδραυλικό σύστημα φρένων. Αυτή η περιεκτικότητα σε νερό έχει δυσμενή επίδραση στην απόδοση του υγρού φρένων DOT μειώνοντας το σημείο βρασμού του. Τυπικά το υγρό φρένων DOT θα έχει 3,7% νερό κατ’ όγκο μετά από 2 χρόνια σέρβις.

brake bleeding 02

Όπως μπορείτε να δείτε, σε μια περίοδο 2 ετών η μείωση του σημείου βρασμού σημαίνει ότι η ικανότητα του υγρού να αντιστέκεται στις υψηλές θερμοκρασίες που δημιουργούνται από το φρενάρισμα μειώνεται σημαντικά.

Το υγρό φρένων Mineral Oil είναι διαφορετικό από το υγρό DOT, δεν απορροφά νερό, αντίθετα το απωθεί με αποτέλεσμα να λιμνάζει σε χαμηλά σημεία μέσα στο σύστημα λόγω του μεγαλύτερου βάρους του. Εδώ όχι μόνο μειώνει το σημείο βρασμού του συστήματος πέδησης, αλλά μπορεί επίσης να προκαλέσει τοπική διάβρωση των εσωτερικών μερών των φρένων σας.

Πόσο συχνά πρέπει να εξαερώνω τα φρένα μου;

Όταν υποψιάζεστε ότι μπορεί να υπάρχει αέρας στο σύστημα των φρένων σας και η μανέτα του φρένου σας αρχίζει να τη νοιώθετε χαλαρή, είναι καιρός να εξαερώσετε τα φρένα σας.

Πολλοί εξαερώνουν τα φρένα τους μόνο όταν ο παγιδευμένος αέρας επηρεάζει το φρενάρισμα τους, αλλά επειδή τώρα γνωρίζετε την επίδραση που μπορεί να έχει η περιεκτικότητα σε νερό στα φρένα σας, ίσως χρειάζονται πιο συχνές αλλαγές υγρών φρένων.

Όσοι συμμετέχουν σε αγώνες και απαιτούν τα μέγιστα από τα φρένα τους μπορούν να εξετάσουν το ενδεχόμενο αλλαγής υγρού φρένων ετησίως. Για τους υπόλοιπους από εμάς, συνιστάται η αλλαγή του υγρού φρένων κάθε δύο χρόνια για τη διατήρηση υψηλού σημείου βρασμού, ειδικά σε εκείνα τα φρένα που χρησιμοποιούν υγρό φρένων DOT.

Πώς μπορώ να ξέρω ποιο υγρό φρένων να χρησιμοποιήσω;
Αυτό εξαρτάται από το μοντέλο του φρένου σας. Όπως έχουμε συζητήσει, υπάρχουν δύο τύποι υγρών φρένων που χρησιμοποιούνται στα υδραυλικά φρένα ποδηλάτων βουνού σήμερα – υγρό DOT και Mineral Oil. Οι κατασκευαστές φρένων τείνουν να χρησιμοποιούν μόνο το ένα ή το άλλο. Ο παρακάτω πίνακας παρέχει μια επισκόπηση του ποιος χρησιμοποιεί ποιο υγρό φρένων.

brake bleeding 03

Φροντίστε να μην χρησιμοποιήσετε λάθος υγρό φρένων στα φρένα σας, καθώς θα καταστρέψετε τις εσωτερικές τσιμούχες και τελικά τα φρένα σας. Θυμηθείτε ότι τα υγρά φρένων DOT και Mineral Oil δεν είναι συμβατά μεταξύ τους, πράγμα που σημαίνει ότι δεν πρέπει ποτέ να αναμιγνύονται σε καμία περίπτωση. Εάν δεν είστε σίγουροι για το υγρό φρένων να χρησιμοποιήσετε, μπορείτε πάντα να μας ρωτήσετε .

Ο τύπος του υγρού που χρησιμοποιείται στο φρένο σας μπορεί επίσης να βρεθεί τυπωμένος στη μανέτα του φρένου.

Ας ρίξουμε μια ματιά στα πράγματα που θα χρειαστείτε για να ολοκληρώσετε την εξαέρωση.
Εντάξει, τώρα καταλαβαίνετε την ουσία της αιμορραγίας των φρένων, επιτρέψτε μου να αναλύσω ακριβώς αυτό που χρειάζεστε για να ολοκληρώσετε την εργασία:

  • Κιτ Εξαέρωσης – που περιέχει σύριγγες, προσαρμογείς, οδηγίες χρήσης
  • Υγρό φρένων – DOT ή Mineral Oil, ανάλογα με το μοντέλο tvn φρένων σας
  • Μπλοκ εξαέρωσης – για να διατηρείτε τα έμβολα της δαγκάνας στη θέση επαναφοράς κατά τη διαδικασία της εξαέρωσης
  • Βασικά εργαλεία – για αφαίρεση βιδών θυρίδας εξαέρωσης, τακάκια φρένων και ρύθμιση της θέσης του μοχλού ή της δαγκάνας του φρένου σας
  • Προστατευτικός εξοπλισμός και χαρτί – το υγρό φρένων δεν πρέπει να έρχεται σε επαφή με το δέρμα σας. Το να το κρατάτε μακριά από τα χέρια σας και μακριά από τα μάτια σας είναι πάντα αναγκαίο.

Η παρακάτω εικόνα δείχνει τον εξοπλισμό που απαιτείται για την πλήρη εξαέρωση ενός συστήματος υδραυλικών φρένων – αν και οι περισσότεροι δεν χρησιμοποιούν έστω και τα μισά από αυτά.

SRAM Pro Brake Bleed Kit
SRAM Pro Brake Bleed Kit

Ακολουθεί μια περίληψη μιας τυπικής διαδικασίας εξαέρωσης
Παρακάτω έχω συνοψίσει τη διαδικασία εξαέρωσης Avid . Αυτό θα σας δώσει μια επισκόπηση των βασικών βημάτων που πρέπει να ακολουθείτε.

bleed 01
Αφαιρέστε τα τακάκια και τοποθετήστε το μπλοκ εξαέρωσης
bleed 02
Τοποθετήστε τις σύριγγες στο caliper και την μανέτα του φρένου
bleed 03
Πιέστε το υγρό στη σύριγγα του caliper και τραβήξτε από τη σύριγγα της μανέτας
bleed 04
Οι φυσαλίδες θα εμφανιστούν στην σύριγγα της μανέτας
bleed 05
Αφαιρέστε τις σύριγγες, τοποθετήστε τις βίδες και σκουπίστε καλά με χαρτί
bleed 06
Ελέγξτε την αίσθηση της πίεσης στη μανέτα

Να λοιπόν πόσο εύκολο μπορεί να είναι η εξαέρωση των φρένων σας. Τώρα είστε έτοιμοι να απολαύσετε με ασφάλεια τη βόλτα σας.